یکی از سخت‌ترین وظایف والدین تنظیم خواب کودک است. نداشتن یک نظم مناسب جهت خوابیدن کودک می‌تواند مشکلات زیادی را برای والدین و حتی خود کودک به وجود بیاورد. تنظیم نبودن خواب کودک می‌تواند شامل زیاد خوابیدن، کم خوابیدن و یا به موقع نخوابیدن باشد. طبیعتا زمانی که خواب کودک به هم می‌ریزد ریتم زندگی والدین هم تغییر پیدا می‎‌کند و در صورت تکرار زیاد، این مسئله باعث خستگی مفرط والدین می‌شود. راهکارهای مختلفی وجود دارد که دانستن آن‌ها می‌تواند به تنظیم خواب کودک کمک کند که در ادامه درباره آن‌ها صحبت خواهیم کرد. در همین راستا بهره بردن از مشاوره کودک به والدین کمک می‌کند تا با توجه به ویژگی‌های کودک و شرایط زندگی شیوه‌های مناسبی را برای خواب فرزند خود در نظر بگیرند.

منبع : تنظیم خواب کودک

تنظیم خواب کودک

تنظیم نبودن خواب کودک می‌تواند شامل بدخوابی، کم خوابی یا زیاد خوابیدن باشد. این مسئله یکی از مشکلات رایج والدین است و با رعایت نکات ساده و بهداشت خواب در اکثر مواقع قابل حل می‌باشد. با این حال بسیاری از والدین از این نکات و مسائل آشنایی ندارند. کودک به دلایل مختلفی ممکن است دچار مشکلات خواب شود که آشنایی با علت‌های مختلف بدخوابی کودکان و رفع مسائل آن، می‌تواند در تنظیم خواب کودک موثر باشد.

تنظیم خواب کودک متناسب با سن

والدین باید بدانند که خواب هر کودک با کودک دیگر متفاوت است و مقایسه کردن کودکان کار درستی نیست. همچنین هر کودک متناسب با سنی که در آن قرار داد نیاز به خواب متفاوتی دارد. از این جهت والدین باید با وضعیت خواب و سن کودکشان آشنایی کافی داشته باشند. به عنوان مثال نوزادان به 16 الی 18 ساعت خواب نیاز دارند که این ساعات می‌تواند در 6 الی 7 زمان تقسیم‌بندی شود. کودکان یک ساله و دوساله حدودا به 11 تا 12 ساعت خواب شبانه و 2 تا 3 ساعت خواب روزانه نیاز دارند. برای اینکه بتوانید از وضعیت خواب کودک متناسب با سن و سالش آشنایی بیشتر پیدا کنید بهتر است از یک روانشناس کودک کمک بگیرید. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه میزان خواب کودکان کلیک کنید.

راهکارهای تنظیم کردن خواب کودک

باید در نظر داشت که خواب هر کودک متفاوت است برخی افراد ممکن است به طور زیستی به خواب کمتر یا زیاد‌تر نیاز داشته باشند. با این حال با رعایت نکات و مسائلی که در ادامه بیان می‌شود می‌توان خواب کودک را تا حدودی تنظیم نمود. برای آشنایی با نیازهای اولیه کودک کلیک کنید.

1. بهبود و مناسب کردن شرایط اتاق کودک

برخی از کودکان ممکن است در اتاقشان به دلیل وجود اسباب‌بازی‌ها یا دکوری‌های مختلف و شلوغ احساس راحتی و آرامش نکنند و در هنگام شب و تاریکی دچار احساس ترس شوند، یکی از علت‌های رایج نخوابیدن کودک و تنظیم نبودن خواب کودک، ترس کودک از اتاق خودش است. اتاق کودک باید نور و رنگ مناسبی داشته باشد تا به کودک احساس اضطراب منتقل نکند. همچنین برخی از کودکان نسبت به صدا واکنش و حساسیت نشان می‌دهند و با کوچکترین صدایی از خواب بیدار می‌شوند و به اصطلاح بدخواب خواهند شد، از این جهت والدین باید اتاق کودک را طوری فراهم سازی کنند تا حدودی عایق صدا باشد.

2. مشخص کردن برنامه روتین برای خواب

کودکان همیشه به دنبال بازی کردن و بازیگوشی هستند و مثل بزرگسالان به ساعت و زمان برای استراحت و خواب توجهی نمی‌کنند. در واقع هر وقت که خسته شدند به خوابیدن و استراحت کردن نیاز پیدا می‌کنند. از این جهت والدین باید کم کم یک برنامه روتین در نظر بگیرند و این مسئله را به کودک توضیح دهند تا بتوانند به تنظیم خواب کودک کمک کنند.

بهتر است حدودا یک ساعت قبل از خوابیدن به کودک بگویند که چه زمانی باید بخوابد و حتما این کار را به صورت عملی انجام دهند و صرفا به توضیح دادن و حرف زدن بسنده نکنند، به عنوان یک والد می‌توانید اسباب‌بازی‌های کودکتان را جمع کنید، چراغ‌ها را خاموش کنید و سایر اقدامات قبل از خواب را انجام دهید. به این صورت کودک به مرور زمان متوجه خواهد شد که چه زمانی وقت خوابیدن است. بهتر است تمام خلاقیت خود را جهت انجام این مسئله بکار بگیرید. اگر برای مشخص کردن یک برنامه روتین مشکل دارید می‌توانید به یک روانشناس کودک مراجعه کنید.

3. تنظیم بودن خواب والدین

یکی از مسائلی که باعث برهم خوردن تنظیم خواب کودک می‌شود، تنظیم نبودن خواب والدین است. در بسیاری از موارد والدین خودشان تا دیر وقت بیدار می‌مانند و به تماشای فیلم و سریال می‌پردازند اما به کودک ‌می‌گویند که باید زود بخوابد. والدین اگر بخواهند که کودکشان خوابش را تنظیم کند، خودشان هم باید این کار را به صورت عملی انجام دهند زیرا کودک بسیاری از اعمال و فعالیت‌هایش را از طریق مشاهده والدین یاد‌ می‌گیرد.  

4. پوشاندن لباس مناسب خواب به کودک

یکی از مسائلی که بر وضعیت خواب کودک تاثیر می‌گذارد پوشیدن لباس خواب است. لباس خواب اگر نامناسب باشد و آزاد و راحت نباشد کودک از پوشیدن لباس و خوابیدن اجتناب می‌کند. همچنین اگر با لباس خوابش احساس راحتی کند و آن را دوست داشته باشد علاقه زیادی به پوشیدن لباس و خوابیدن از خود نشان می‌دهد.

برای شناخت بیشتر در زمینه خواباندن کودک کلیک کنید.

5. تنظیم زمان غذا خوردن

همانند بزرگسالان بهتر است کودکان هم چند دقیقه قبل از خواب، چیزی نخورند. وعده‌های شام نزدیک به زمان خواب باعث می‌شود تا شکم کودک سنگین شود و خوابیدن را برایش دشوار کند.

6. بیدار کردن کودک با نور خورشید

زمانی که یک کودک به طور صحیح و در زمان مناسب بخوابد به راحتی هم می‎‌تواند بیدار شود. بهتر است برای بیدار کردن کودکتان از آلارم تلفن‌همراه، ساعت و… استفاده نکنید، بهترین راه بیدار کردن کودک استفاده از نور طبیعی خورشید است. بیدار شدن کودک با نور طبیعی خورشید باعث افزایش انرژی و سرحالی کودک می‌شود.

7. بازی با کودک

بازی برای سلامت جسم و روان کودک نقش اساسی و مهمی دارد. در واقع می‌توان گفت کودک با بازی زنده است. بازی قبل از خوابیدن باعث می‌شود تا کودک خسته و انرژی‌اش تخلیه شود و به تنظیم خواب کودک کمک شود. منظور از بازی کردن، بازی با گوشی و یا کنسول‌های بازی نیست، بهتر است بازی‌های که نیاز به فعالیت بدنی دارد انجام شود. اگر با بازی‌های متناسب با سن کودکتان آشنایی ندارید می‌توانید به یک روانشناش کودک مراجعه کنید. برای اطلاع از روند دریافت مشاوره کودک کلیک کنید.

برای دریافت مشاوره در زمینه کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02166419012 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی نی نی مایند تماس حاصل نمایید.

سوالات متداول

کودکم مدتی است که بدخواب شده است چه کاری باید انجام دهم؟

علل مختلفی برای بدخوابی و تنظیم نبودن خواب کودک وجود دارد، برخی از این مسائل به دلیل عوامل محیطی مانند مناسب نبودن اتاق، وجود سر و صدا در اتاق و… است و برخی دیگر ممکن است به دلیل شرایط روانشناختی کودک مانند اضطراب، استرس و ترس از تاریکی باشد. اگر مدتی است که کودکتان بدخواب شده و هرکاری انجام داده‌اید اما وضعیتش بهبود نیافته است بهتر است به یک روانشناس کودک مراجعه کنید.

منبع : تنظیم خواب کودک